เที่ยวเมืองรอง @ บ้านนาต้นจั่น สุโขทัย
เรื่อง/ภาพ สุเทพ ช่วยปัญญา
บ้านนาต้นจั่น คนในชุมชนส่วนใหญ่เป็นชาวไทยโยนก เป็นชุมชนดั่งเดิมที่อพยพมาจากชุมชนนครสุวรรณโคมคำ เมืองโยนกนาคนคร เชียงแสน อาณาจักรล้านนา ตั้งแต่ในสมัยพระเจ้าตากสิน มหาราช ยกทัพไปตีหัวเมืองล้านนา และยังได้นำเอาศิลปวัฒนธรรมของโยนกนครติดตัวมาด้วย เช่นการท่อผ้าลายขิด อาหารการกินได้แก่ข้าวเป๊บ คนในชุมชนส่วนใหญ่จึงเป็นญาติพี่น้องกัน บ้านเรือนก็ปลูกอยู่รวมกัน ไร่นาอยู่นอกหมู่บ้านซึ่งไม่ห่างจากหมู่บ้านมากนัก
การท่องเที่ยวโดยชุมชนที่บ้านนาต้นจั่น เกิดจากการรวมตัวคนในชุมชนนำผ้าทอลายขิด ไปออกบูธขายในงานอีเวนท์ต่างจนได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ขายดิบขายดีอย่างมาก นักท่องเที่ยวซื้อผ้าลายขิดไปแล้ว เกิดความสนใจที่จะเดินทางมาชมแหล่งการผลิต การท่อผ้าลายขิดถึงใต้ถุนบ้าน เมื่อมาแล้วก็หาที่พัก ไม่มีที่พักก็ต้องพักค้างคืนที่บ้านของคนในชุมชน
โฮมสเตย์บ้านนาต้นจั่น
เมื่อนักท่องเที่ยวเดินทางมาดูการท่อผ้าลายขิดเพิ่มมากขึ้น คนในชุมชนก็ร่วมกันเปิดโฮมสเตย์บ้านนาต้นจั่นขึ้น ปัจจุบันมีทั้ง 23 หลังคาเรือนที่เข้าร่วมโครงการ สามารถรองรับนักท่องเที่ยวไปครั้งละประมาณ 100 คน รับได้ครอบคลุมทุกกลุ่มไม่ว่าจะเป็นกลุ่มศึกษาดูงาน นักท่องเที่ยวทั่วไปที่จองเข้ามา หรือจะ Walk in เข้ามาก็สามารถรับได้ บริการห้องพักพร้อมอาหารเช้า และอาหารค่ำ
ลักษณะเด่นของ โฮมสเตย์บ้านนาต้นจั่น ก็คือบ้านแต่ละหลังที่ทำเป็นโฮสเตย์จะอยู่ในละแวกเดียวกัน มีทางเดินเชื่อมถึงกันนักท่องเที่ยว เพราะคนในชุมชนส่วนใหญ่เป็นญาติพี่น้องกัน สามารถเดินไปมาหาสู่กันได้ทั้งกลางคืนกลางวัน ไม่ต้องภวังค์ถึงอันตรายจากสัตว์ต่างๆในเวลากลางคืน ห้องพักแต่ละหลังก็มีให้เลือกหลายแบบ มีทั้งแบบนอนกับเจ้าบ้านเลยก็ได้ หรือจะแยกมานอนเรือนชานที่แยกออกต่างหากก็ได้ ห้องน้ำกับห้องอาบน้ำก็มีให้บริอย่างพอเพียง ความสะอาดถือเป็นเรื่องสำคัญจนได้รับ มาตราฐานโฮมสเตย์ไทย ของกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกืฬา อีกด้วย
สะพานสานไม้ไผ่เชื่อมทุ่ง
เกิดจากการร่วมแรงร่วมใจของคนในชุมชนบ้านนาต้นจั่น ช่วยกันสร้างมันขึ้นมา เพราะสะพานไม้เก่าได้หมดสัมปทานลง จากการร่วมแรงร่วมใจกันจึงใช้เวลาเพียง 7 วัน ก็แล้วเสร็จ สะพานทำจากการสานไม้ไผ่ขัดกันไปแตะกันมา กว้าง 1 เมตร มีความยาวทั้งสิ้นประมาณ 900 เมตร ปลายสะพานด้านตะวันตกมีเถียงนาให้นักท่องเที่ยว ได้มานั่งทานอาหารเช้าในกระบอกไม้ไผ่ นั่งชมพระอาทิตย์ สูดเอาอากาศบริสุทธิ์ได้เต็มที่
นักท่องเที่ยวสามารถมาชมพระอาทิตย์ตก และพระอาทิตย์ขึ้น ได้ที่สะพานสานไม้ไผ่เชื่อมทุ่งแห่งนี้สวยงามไม่แพ้กันเช้าและเย็น การที่จะเดินทางมาที่สะพานไม้แห่งนี้มาได้ด้วย 2 ทางจะนั่งรถอีแต็กมาก็ได้ หรือคนที่ชอบขี่จักรยาน เช่าจักรยานค่าเช่าคันละ 30 บาท ขี่ได้ทั้งวันขี่มาก็ยิ่งดีได้ออกกำลังกายด้วย
ชมการทำตุ๊กตาบาร์โหน
ใกล้กับโฮมสเตย์บ้านต้นจั่นมีแหล่งเรียนรู้ ให้นักท่องเที่ยวที่สนใจเข้ามาชมการสิตการทำ ตุ๊กตาบาร์โหน ได้อีกหนึ่งกิจกรรมดีๆ เมื่อ 20 ปี ที่ผ่านมา คุณตาวงษ์ ได้เริ่มของเล่นที่ทำจากไม้ แลัวก็พัฒนามาเป็น ตุ๊กตาบาร์โหน วิธีการเล่นก็มีหลายท่าให้ฝึกเล่นกัน มีประโยชน์มากสำหรับการฝึกสมาธิ ใช้บริหารมือป้องนิ้วล็อคได้เป็นอย่างดี
ปัจจุบันลูกชายได้สืบทอดสานต่อการทำตุ๊กไม้ สาธิตการทำตุ๊กไม้ แสดงวิธีการเล่น ตุ๊กตาบาร์โหน ในท่าทางต่างๆ ให้นักท่องเที่ยวได้ดูเมื่อเข้ามาเยี่ยมชม นอกจากทำตุ๊กไม้แล้วยังทำหนังสติ๊ก จำหน่ายให้นักท่องเที่ยวซื้อกลับบ้านอีกด้วย
ผ้าทอลายขิด ไทยโยนก
เป็นวัฒนธรรมการท่อผ้าทอลายขิด ที่ชาวไทยโยนกนำเอาภูมิปัญญาการท่อผ้าลายขิดติดตัวมาด้วย แล้วคนในชุมชนบ้านนาต้นจั่น ยังคงสานต่อมาจนจึงในปัจจุบัน ผ้า ลายขิดก็คือการ “เก็บขิดหรือยกดอก” ให้เด่นขึ้น ต้องใช้ทั้งเทคนิคการท่อผ้าขั้นสูง มีความอดทนดีเยี่ยม ความจำต้องเป็นเลิศ กว่าจะได้ผ้าทอลายขิดออกมาแต่นิ้ว
คนในชุมชนจะอาศัยใต้ถุนบ้าน เป็นพื้นที่สำหรับประดิษฐ์การศิลปะพื้นเมือง ทอผ้าลายขิด ไทยโยนก สาธิตให้นักท่องเที่ยวได้ชมงานศิลป์ ที่ต้องใช้ทั้งศาสตร์และศิลป์ ในการสร้างสรรค์ผลงานที่งดงาม ในแต่ละดอกหลายลวดลาย ออกสู่สายตาของผู้มาเยือน ได้ชมความงามของผืนผ้า ถ้าถูกใจก็ซื้อกลับบ้านได้ตามชอบใจ
ข้าวเปิ๊บ มื้อนี้ไม่ควรพลาด
ข้าวเปิ๊บเกิดจากการผสมผสานระหว่างข้าวเกรียบปากหม้อ กับก๋วยเตี๋ยว นำความอร่อยของสองตำหรับมารวมกัน เริ่มต้นจากการเอาแป้งข้าวเปิ๊บ หยอดลงไปบนผ้าขาวบางที่ขึงไว้บนปากหม้อดิน ที่ตั้งน้ำเดือดอยู่บนเตาไฟ ใส่ไส้ผักลงไปบนแผ่นข้าวเปิ๊บ จากนั้นพับข้าวเปิ๊บให้ห่อไส้ไว้ แล้วแซะม้วนข้าวเปิ๊บจากปากหม้อ ออกมาใส่ถ้วย เติมตับ หมูสับ หมูต้ม เลือดหมู ไข่ต้ม ไข่ปากหมอลงไป แล้วเติมน้ำซุปลงไปเป็นอันเสร็จพร้อมเสิร์ฟ
มาเที่ยวที่บ้านนาต้นจั่นแล้ว สิ่งที่ไม่ควรพลาดเป็นอย่างยิ่งนั้นก็คือ ต้องทานข้าวเปิ๊บให้ได้สักมื้อ ไม่อย่างนั้นอาจจะไม่รู้รสถึงความอร่อย ของข้าวเปิ๊บว่าเป็นอย่างไร นอกจากข้าวเปิ๊บแล้วยังมีอีกหลายเมนูให้ลิ้มลองความอร่อย ข้าวเปิ๊บแห้ง บะหมี่แห้ง ก๋วยเกี๋ยวน้ำตก คุณภาพความอร่อยเกินราคาแน่นอน
บ้านนาต้นจั่น ตั้งอยู่ในตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัด สุโขทัย นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับธรรมชาติที่สวยงาม อากาศบริสุทธิ์ วิถีชุมชนที่ยังคงอยู่ นำเวลาที่ว่างเว้นจาก ทำนา ทำสวน ทำไร่ ทอผ้า จักสาน ทำหัตถกรรมจากไม้ มาต้อนรับนักท่องเที่ยวที่มาเยือน คนในชุมชนมีความรักสามัคคีต่อกัน นำมาซึ่งความสำเร็จในการทำท่องเที่ยวโดยชุมชน ทำให้คนในชุมชนมีความสุข เศรษกิจดีขึ้น ใส่ใจดูแลสิ่งแวดล้อม
นักท่องเที่ยวที่ต้องการมาเที่ยวที่ บ้านนาต้นจั่น สามารถติต่อได้ที่ สนใจติดต่อได้ที่ 088-4957738 id line mymam2 หรือ ส่งข้อความทางเพจFB โฮมสเตย์บ้านนาต้นจั่น แนะนำติดต่อจองล่วงหน้ามาก่อนเข้าพัก ไม่แนะนำให้ Walk in เข้ามาท่านอาจจะไม่ได้รับความสะดวกในการท่องเที่ยว